TỘI HIẾP DÂM

Ngày nay, hành vi hiếp dâm ngày càng xảy ra nhiều và có xu hướng gia tăng. Vậy tội hiếp dâm là gì? Quy định của pháp luật về tội này như thế nào? 

1. Tội hiếp dâm là gì?

Tội hiếp dâm được quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 (gọi tắt là BLHS). Hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân

2. Cấu thành tội phạm

• Khách thể của tội phạm

Hành vi hiếp dâm xâm phạm đến nhân phẩm, danh dự của nạn nhân, xâm phạm đến sức khoẻ (gồm sức khoẻ về thể chất và sức khoẻ về tinh thần), thậm chí có thể xâm phạm đến tính mạng của nạn nhân (làm nạn nhân chết hoặc tự sát).

• Mặt khách quan của tội phạm

Có hai hành vi được thực hiện:

Thứ nhất, có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác. Việc sử dụng vũ lực hoặc đe doạ dùng vũ lực là nhằm uy hiếp hoặc vô hiệu hoá khả năng kháng cự của nạn nhân. Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân có thể là lợi dụng việc nạn nhân có những nhược điểm về thể chất hoặc tinh thần (như bị què, bị tâm thần…) không có khả năng kháng cự lại việc giao cấu của người phạm tội. Các thủ đoạn khác có thể kể đến như việc cho nạn nhân uống thuốc mê, thuốc kích dục…. 

Thứ hai, có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.

Người phạm tội chỉ cần có ý định hiếp dâm người khác và có hành động dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực nhằm mục đích giao cấu với nạn nhân trái ý muốn của họ, chưa thực hiện hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác là đã đủ điều kiện để cấu thành tội phạm, bất kể hành vi đó có được hoàn thành và gây hậu quả hay không. Vì thế, cấu thành tội phạm của tội hiếp dâm là cấu thành tội phạm hình thức.

• Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi trong trường hợp này là lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội cố ý thực hiện hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.

• Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội này là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

3. Hình phạt

a, Phạm tội đối với người từ đủ 18 tuổi trở lên

Điều 141 BLHS quy định 03 khung hình phạt với trường này gồm:

– Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

– Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm với các trường hợp:

• Có tổ chức;
• Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
• Nhiều người hiếp một người;
• Phạm tội 02 lần trở lên;
• Đối với 02 người trở lên;
• Có tính chất loạn luân;
• Làm nạn nhân có thai;
• Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
• Tái phạm nguy hiểm.

– Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân đối với các trường hợp:

• Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61 % trở lên;
• Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
•  Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

b, Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi

– Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

– Phạm tội thuộc một trong các trường hợp tương tự như mục (2) hoặc (3) ở trên thì bị xử phạt theo mức hình phạt tương tự.

c, Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi 

Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi sẽ cấu thành tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi và sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 142 BLHS.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi.