HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ LY HÔN CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI

Để khắc phục một số vấn đề khó khăn đưa ra ở bài viết trước, chúng tôi đưa ra một số kiến nghị sau để góp phần hoàn thiện pháp luật về ly hôn có yếu tố nước ngoài như sau:

– Đối với Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 và các văn bản có liên quan: Cần phải có là hướng dẫn cụ thể về tiêu chí để xác định “cư trú, làm ăn, sinh sống” lâu dài tại Việt Nam để tạo sự thống nhất cho việc áp dụng pháp luật tại các tòa án của quốc gia. 

– Cần thống nhất định nghĩa về “người Việt Nam định cư ở nước ngoài”, cụ thể về thời hạn xác định bao lâu là lâu dài hay trường hợp người Việt Nam đi công tác, học tập, du lịch với hình thức như thế nào, thời hạn hợp đồng bao lâu. Trường hợp người Việt Nam sinh sống bất hợp pháp ở nước ngoài và vẫn có liên lạc về với người thân ở trong nước thì trong trường hợp nào được coi là vụ án ly hôn có yếu tố nước ngoài. Vấn đề này nếu không được thống nhất, giải thích rõ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi chính đáng của người dân.

– Cần hướng dẫn cụ thể hơn đối với trường hợp người chồng khởi kiện xin ly hôn với người vợ mang thai hoặc con dưới 12 tháng tuổi khi họ chứng minh được đứa trẻ không phải là con của họ (như kết luận giám định ADN, giấy tờ chứng minh người chồng ở nước ngoài liên tục nhiều năm còn người vợ ở trong nước), để thể hiện đứa con do người vợ mang thai hoặc con dưới 12 tháng tuổi đó không phải là con của họ và được Tòa án xác định theo khoản 2 Điều 88 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Đây là quyền lợi chính đáng của đương sự cần được pháp luật bảo vệ, tránh sự lợi dụng quy định này để gây khó khăn cho người chồng.

– Đối với thủ tục tống đạt Thông báo thụ lý vụ án theo khoản 1 Điều 476 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 đề nghị ngoài việc phải tống đạt cho đương sự ở nước ngoài thông báo thụ lý vụ án phải gửi kèm theo bản sao tài liệu, chứng cứ bên kia nộp cho Tòa án hoặc tài liệu không sao được thì gửi thông báo bằng văn bản cho đương sự đó biết. Ngoài việc gửi cho đương sự ở nước ngoài, thông báo thụ lý vụ án cũng cần được gửi cho các đương sự khác để họ thực hiện quyền của mình trong khoảng thời gian mà Tòa án đã ấn định.

– Cần ban hành văn bản hướng dẫn trường hợp trong vụ án ly hôn cả hai thuận tình ly hôn thì mỗi bên đương sự phải chịu một nửa chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài (Điều 153 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015) theo từng trường hợp như sau:

Thứ nhất, đối với trường hợp trước khi Tòa án ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự (hết thời hạn 7 ngày), đương sự đó xuất cảnh ra nước ngoài nhưng không thông báo cho Tòa án biết. Quyết định công nhận thỏa thuận ghi nhận toàn bộ ý chí thoả thuận của các bên về nội dung và kể cả án phí, chi phí tố tụng khác, thỏa thuận sau ghi nhận vậy. Việc tống đạt Quyết định thuận tình ly hôn này không có bắt buộc như Bản án, Quyết định do không kháng cáo, kháng nghị, thường Tòa án sẽ gửi thư hoặc ngay buổi hoà giải yêu cầu đương sự ở nước ngoài làm uỷ quyền để nhận quyết định này.

Thứ hai, đối với trường hợp đương sự ở nước ngoài sau khi nhận được văn bản của Tòa án thì trở về Việt Nam và đến Tòa án tham gia phiên tòa. Tại phiên tòa, các đương sự thuận tình ly hôn. Tại phiên Tòa vẫn ra Quyết định công nhận thỏa thuận và giải quyết như vấn đề trên.

Thứ ba, đối với trường hợp đương sự ở nước ngoài sau khi nhận được văn bản của Tòa án thì gửi văn bản trình bày ý kiến đồng ý ly hôn và xin vắng mặt. Như vậy, Toà án đưa vụ án ra xét xử ngay lần 1 theo lịch ủy thác tư pháp. Sau khi có Bản án thì nguyên đơn phải chịu chi phí ủy thác tư pháp để đảm bảo quyền kháng cáo của đương sự ở nước ngoài là 1 tháng kể từ ngày nhận được Bản án.

Trên đây là ý kiến của ASV, hy vọng quan điểm của ASV sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Công ty Luật Ánh Sáng Việt chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý với đội ngũ chuyên viên pháp lý chuyên nghiệp. Quý khách hàng cần tư vấn cụ thể và hỗ trợ các vấn đề pháp lý khác vui lòng liên hệ đến đường dây nóng: 0936.214.556.