Tin nhắn Zalo có được xem là chứng cứ trong tố tụng dân sự khi mua bán không hợp đồng?

1. Mua bán hàng hóa không có hợp đồng chỉ có tin nhắn Zalo thì tin nhắn đó có được xem là chứng cứ trong tố tụng dân sự không? 

Nguồn chứng cứ theo Điều 94 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 như sau: 

– Tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được, dữ liệu điện tử: Bao gồm mọi loại tài liệu, thông tin có thể đọc, nghe hoặc nhìn trực tiếp, cũng như dữ liệu điện tử như email, tin nhắn, văn bản số,…

– Vật chứng: Các đối tượng vật chứng như hồ sơ giấy tờ, vật dụng, công cụ, vật liệu liên quan đến vụ án.

– Lời khai của đương sự: Tuyên bố, giải thích, thú nhận của bất kỳ bên nào có liên quan đến vụ án.

– Lời khai của người làm chứng: Tài liệu ghi chép, đồng chứng nhận, bảng điểm từ những người có thông tin liên quan đến vụ án.

– Kết luận giám định: Bao gồm ý kiến, đánh giá của các chuyên gia đối với một khía cạnh cụ thể của vụ án.

– Biên bản ghi kết quả thẩm định tại chỗ: Ghi chép chi tiết về những điều kiện, tình huống, hay vấn đề liên quan đến hiện trường, nơi xảy ra sự kiện.

– Kết quả định giá tài sản, thẩm định giá tài sản: Thông tin về giá trị, đánh giá của tài sản trong vụ án.

– Văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi pháp lý do người có chức năng lập: Các biên bản, bản ghi của cơ quan chức năng liên quan đến sự kiện, hành vi pháp lý.

– Văn bản công chứng, chứng thực: Những tài liệu, văn bản được công chứng hoặc chứng thực bởi cơ quan có thẩm quyền.

– Các nguồn khác mà pháp luật có quy định: Các nguồn chứng cứ khác mà pháp luật quy định và công nhận có giá trị trong quá trình xác minh, đánh giá vụ án.

Nguồn chứng cứ là cơ sở quan trọng giúp xác định sự thật, cung cấp cơ sở cho quyết định của toà án và các cơ quan chức năng trong quá trình giải quyết vụ án dân sự.

Và khoản 3 Điều 95 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:

– Tài liệu đọc được: Nội dung được coi là chứng cứ nếu là bản chính hoặc bản sao có công chứng, chứng thực hợp pháp hoặc do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cung cấp, xác nhận. Ví dụ: Hợp đồng, văn bản quyết định.

– Tài liệu nghe được, nhìn được: Được coi là chứng cứ nếu được xuất trình kèm theo văn bản trình bày về xuất xứ của tài liệu. Nếu người tự thu âm, thu hình, cần có văn bản xác nhận về xuất xứ hoặc văn bản về sự việc liên quan đến thu âm, thu hình. Ví dụ: Bản ghi âm, bản thu hình, văn bản xác nhận từ người cung cấp thông tin.

– Thông điệp dữ liệu điện tử: Được thể hiện dưới hình thức trao đổi dữ liệu điện tử, chứng từ điện tử, thư điện tử, điện tín, điện báo, fax và các hình thức tương tự khác theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử. Ví dụ: Email, văn bản điện tử, fax.

Tin nhắn Zalo cũng là một dạng thông điệp dữ liệu điện tử. Tin nhắn này có thể được xem là chứng cứ trong tố tụng dân sự nếu đáp ứng các điều kiện như phải là tin nhắn có thực, được đương sự và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác giao nộp, xuất trình cho Tòa án trong quá trình tố tụng hoặc do Tòa án thu thập được theo trình tự, thủ tục quy định. Tin nhắn Zalo có thể được sử dụng làm căn cứ để xác định các tình tiết khách quan của vụ án và xác định yêu cầu hay sự phản đối của đương sự là có căn cứ và hợp pháp.

2. Thẩm phán yêu cầu đương sự làm gì khi tin nhắn Zalo là chứng cứ đã được giao nộp chưa bảo đảm đủ cơ sở để giải quyết vụ việc 

Tin nhắn Zalo là chứng cứ đã được giao nộp chưa bảo đảm đủ cơ sở để giải quyết vụ việc thì Thẩm phán yêu cầu đương sự làm gì, thì theo khoản 1 Điều 96 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 như sau:

– Trong quá trình Tòa án giải quyết vụ việc dân sự, đương sự có quyền và nghĩa vụ giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án. Trường hợp tài liệu, chứng cứ đã được giao nộp chưa đủ cơ sở để giải quyết vụ việc, Thẩm phán có quyền yêu cầu đương sự giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ.

​- Nếu đương sự không giao nộp hoặc giao nộp không đầy đủ tài liệu, chứng cứ do Tòa án yêu cầu mà không có lý do chính đáng, Tòa án sẽ căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được đương sự giao nộp và Tòa án đã thu thập theo quy định tại Điều 97 của Bộ luật này để giải quyết vụ việc dân sự.

– Việc đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án phải được lập biên bản. Biên bản phải ghi rõ tên gọi, hình thức, nội dung, đặc điểm của tài liệu, chứng cứ; số bản, số trang của chứng cứ và thời gian nhận; chữ ký hoặc điểm chỉ của người giao nộp, chữ ký của người nhận và dấu của Tòa án. Biên bản được lập thành hai bản, một bản lưu vào hồ sơ vụ việc dân sự và một bản giao cho đương sự nộp chứng cứ.

 Tin nhắn Zalo là một dạng chứng cứ đã được giao nộp, nhưng vẫn chưa đảm bảo đủ cơ sở để giải quyết vụ việc. Do đó, theo khoản 1 Điều 96 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, Thẩm phán có thể yêu cầu đương sự giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ liên quan. Trong trường hợp không tuân thủ, Tòa án sẽ xử lý dựa trên tài liệu, chứng cứ đã có để giải quyết vụ án.

3. Đương sự khi giao nộp chứng cứ là tin nhắn Zalo cho Tòa án thì họ phải gửi chứng cứ là cho những ai?

Khi đương sự quyết định gửi chứng cứ thông qua tin nhắn Zalo cho Tòa án, theo quy định tại khoản 5 Điều 96 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, họ cần thực hiện các bước sau đây:

– Người nhận chứng cứ: Đương sự gửi tin nhắn Zalo chứa chứng cứ cần đảm bảo gửi đến những đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác.

– Bảo vệ thông tin nhạy cảm: Trong trường hợp chứng cứ liên quan đến bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục của dân tộc, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân, bí mật gia đình, đương sự cần đảm bảo rằng thông tin này không bị tiết lộ.

– Thông báo văn bản:

+ Đối với tài liệu, chứng cứ không thể sao gửi được qua tin nhắn Zalo, đương sự cần thông báo bằng văn bản cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác.

+ Trong thông báo văn bản, đương sự cần mô tả lý do không thể sao gửi tài liệu, chứng cứ cụ thể và chi tiết.

​- Thông báo văn bản cần được thực hiện trong khoảng thời gian hợp lý để đảm bảo đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác có đủ thời gian để chuẩn bị và phản hồi.

– Chứng thực thông báo: Đương sự cần lưu giữ bằng chứng về việc gửi tin nhắn Zalo và thông báo văn bản, bao gồm các bằng chứng về việc tin nhắn đã được gửi và thông báo văn bản đã được chuyển đến đường sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác.

Bằng cách này, quá trình gửi chứng cứ qua tin nhắn Zalo sẽ tuân thủ đúng quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích của các đương sự liên quan. Khi đương sự quyết định gửi chứng cứ thông qua tin nhắn Zalo cho Tòa án, họ phải đảm bảo rằng chứng cứ này được gửi đến những đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác. Đồng thời, đối với tài liệu, chứng cứ có liên quan đến những thông tin nhạy cảm, đương sự cần thông báo bằng văn bản cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác, mô tả chi tiết và rõ ràng lý do không thể sao gửi tài liệu, chứng cứ. Quá trình này cần được thực hiện có trách nhiệm và đảm bảo tính minh bạch, cũng như giữ gìn bí mật và quyền lợi của các đương sự liên quan.