Câu hỏi: Bố mẹ tôi trước đây có thực hiện thủ tục nhận nuôi 01 người con nuôi. Nay con nuôi đã trưởng thành (đã 22 tuổi), có công ăn việc làm ổn định, bố mẹ tôi muốn chấm dứt nuôi con nuôi có được không? Trình tự, thủ tục tiến hành như thế nào? Xin cảm ơn.

Trả lời: 

Về vấn đề của bạn, Luật sư ASV trả lời như sau:

Theo như bạn trình bày, nếu bố mẹ bạn đã thực hiện thủ tục nhận nuôi con nuôi (có đăng kí nuôi con nuôi tại cơ quan có thẩm quyền). Tức là mối quan hệ bố mẹ nuôi với con nuôi đã được xác lập, được Nhà nước công nhận và bảo hộ. Muốn chấm dứt nuôi con nuôi phải đáp ứng đủ điều kiện và thực hiện theo trình tự, thủ tục, tại cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Con nuôi của bố mẹ bạn đã 22 tuổi thuộc trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều 25 Luật nuôi con nuôi năm 2010: 

“Điều 25. Căn cứ chấm dứt việc nuôi con nuôi

Việc nuôi con nuôi có thể bị chấm dứt trong các trường hợp sau đây:

Con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi;”

Về vấn đề ai có quyền yêu cầu giải quyết việc chấm dứt nuôi con nuôi

Khoản 1, Khoản 2 Điều 26 Luật nuôi con nuôi năm 2010 quy định: 

“Điều 26. Tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi

Cha mẹ nuôi.

Con nuôi đã thành niên.”

Như vậy, cả bố mẹ bạn và con nuôi của bố mẹ bạn đều có quyền yêu cầu cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết việc chấm dứt nuôi con nuôi.

Về cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc chấm dứt nuôi con nuôi

Điều 10 Luật nuôi con nuôi năm 2010 quy định: “Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự”

Khoản 4 Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định về thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện có quy định: “Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của công dân Việt Nam hủy việc kết hôn trái pháp luật, giải quyết việc ly hôn, các tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng, cha mẹ và con, về nhận cha, mẹ, con, nuôi con nuôi và giám hộ giữa công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam theo quy định của Bộ luật này và các quy định khác của pháp luật Việt Nam.”

Điểm l khoản 2 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định: “Tòa án nơi cha, mẹ nuôi hoặc con nuôi cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi”

Như vậy cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc chấm dứt nuôi con nuôi là Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bố mẹ bạn hoặc con nuôi của bố mẹ bạn đang cư trú, làm việc.

Về hồ sơ thực hiện thủ tục chấm dứt nuôi con nuôi

• Đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự (Đơn phải đáp ứng đủ nội dung quy định tại Điều 362 Bộ luật tố tụng dân sự 2015)
• Tài liệu, chứng cứ kèm theo 

• Sổ hộ khẩu (bản sao chứng thực)
• Căn cước công dân/chứng minh nhân dân của bố mẹ bạn và con nuôi (bản sao chứng thực)
• Giấy khai sinh của con nuôi (bản sao chứng thực)
• Chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp như giấy chứng nhận nuôi con nuôi

Bố mẹ bạn cần chuẩn bị đầy đủ đơn yêu cầu và tài liệu chứng cứ gửi đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bố mẹ bạn hoặc con nuôi của bố mẹ bạn đang cư trú, làm việc.

Về thời gian giải quyết

Căn cứ các Điều 363, Điều 365, 366 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015:

– Trong thời hạn 03 ngày làm việc sau khi nộp đơn sẽ có Thẩm phán được phân công giải quyết đơn yêu cầu. Nếu đơn chưa đầy đủ nội dung thì được sửa đổi, bổ sung trong 07 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu.

– Sau khi xét thấy đơn đủ điều kiện thụ lý thì thông báo cho người yêu cầu nộp lệ phí trong thời hạn 05 ngày làm việc. Và sau khi người này nộp biên lai thu tiền lệ phí thì Tòa án sẽ thụ lý đơn yêu cầu.

– Việc thông báo thụ lý đơn yêu cầu sẽ được thực hiện trong 03 ngày làm việc và xét đơn yêu cầu được thực hiện trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày Tòa án thụ lý.

– Tòa án phải mở phiên họp để giải quyết việc dân sự trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày ra quyết định mở phiên họp.

Do đó, việc giải quyết chấm dứt nuôi con nuôi sẽ được thực hiện trong thời gian nhanh nhất là khoảng 02 tháng.