DI CHÚC BẰNG VIDEO CÓ HỢP PHÁP KHÔNG

Câu hỏi:

Thưa luật sư, ông nội em mất ở trong bệnh viện, trong lúc ông nằm viện ông có bảo để lại cho bố em nhà đất hiện tại ông đang ở. Nhưng ông chỉ nói miệng và bố mẹ em đã quay video lại. Không biết di chúc của ông em như vậy có được coi là hợp pháp không ạ?

Trả lời:

Với câu hỏi của bạn Luật sư ASV xin trả lời như sau:

1. Khái niệm di chúc theo Bộ luật Dân sự năm 2015:

 Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển di sản của mình cho người khác sau khi chết. 

Lập di chúc giúp bảo đảm ý chí tự nguyện, mong muốn của người để lại di sản với tài sản của mình. Tức họ có quyền quyết định xem sau khi chết, tài sản của mình sẽ để lại cho ai. 

2. Quy định của pháp luật về di chúc: 

Di chúc có vai trò, ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với mỗi người dân. Do đó, pháp luật đã đưa ra những quy định rõ ràng và cụ thể về việc lập di chúc.

Theo quy định tại Điều 627 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Như vậy, pháp luật quy định có hai hình thức lập di chúc. Đó là di chúc lập bằng văn bản và di chúc lập bằng miệng. 

Vậy lập di chúc bằng VIDEO có hợp pháp không? 

Theo quy định tại Điều 629 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc miệng có thể được lập trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng; sau 03 tháng kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên hủy bỏ. 

  Không có quy định nào của pháp luật công nhận hình thức lập di chúc bằng dữ liệu điện tử là file ghi âm, video ghi hình. Do đó, lập di chúc bằng hình thức ghi âm, ghi hình không được Nhà nước công nhận là di chúc hợp pháp. Tức nó không có hiệu lực về mặt pháp luật. 

– Bên cạnh đó, xét theo quy định về lập di chúc bằng hình thức miệng của Bộ luật dân sự 2015, nếu người lập di chúc rơi vào tình cảnh bị đe dọa về tính mạng, và họ có nguyện vọng muốn lập di chúc bằng ghi âm, ghi hình thì việc lập di chúc bằng hình thức này mới có hiệu lực về mặt pháp luật.  Đồng thời, tại thời điểm đó, người lập di chúc phải trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt. Tuy nhiên, trường hợp người lập di chúc miệng có nguyện vọng ghi âm, ghi hình thì hình thức lập di chúc vẫn xem là di chúc miệng, theo đó phải đáp ứng điều kiện về di chúc miệng theo quy định thì mới hợp pháp.

Các điều kiện có hiệu lực của di chúc miệng như sau:

Về nguyên tắc, di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

– Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc chỉ hợp pháp khi người lập di chúc phải đảm bảo tuân thủ các điều kiện nhất định sau đây: 

+ Thứ nhất, người để lại di sản thừa kế minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.

+ Thứ hai, nội dung không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức không trái quy định của luật.