KHI LẬP DI CHÚC CÓ CẦN CÔNG CHỨNG HOẶC CHỨNG THỰC VÀ CÓ NGƯỜI LÀM CHỨNG KÝ KHÔNG

Câu hỏi:

Chào luật sư, gia đình tôi có 3 anh em, tôi là út, trên tôi còn có anh trai và chị gái. Đầu năm 2023, bố tôi có viết tay di chúc, nội dung di chúc là để lại tài sản cho tôi và chị gái, còn anh trai tôi đã được bố mua đất và làm nhà cho khi lấy vợ. Khi lập di chúc, chỉ có bạn của bố tôi ở đó và không ký vào bản di chúc.

Đến nay, anh trai tôi khởi kiện, yêu cầu chia di sản thừa kế do không đồng ý với bản di chúc trước đó. Cho tôi hỏi trường hợp di chúc không có chữ ký của người chứng kiến và không được công chức hoặc chứng thực có hiệu lực không?

I. Điều kiện để di chúc hợp pháp

Căn cứ theo khoản 1 Điều 630 Bộ luật dân sự quy định:

“Điều 630. Di chúc hợp pháp

Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.”

Như vậy, trường hợp bố bạn lập di chúc có đủ 02 điều kiện trên là di chúc hợp pháp và sẽ có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

II. Di chúc có cần công chứng hoặc chứng thực không

Theo quy định tại Điều 635 Bộ luật dân sự, người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực bản di chúc. Vì vậy, khi bố bạn lập di chúc có thể yêu cầu hoặc không yêu cầu công chứng hoặc chứng thực.

Trường hợp của gia đình bạn, bố bạn tự viết tay bản di chúc có ký tên thì không cần công chứng hoặc chứng thực vẫn có hiệu lực.

III. Lập di chúc có cần người làm chứng

Di chúc không có người làm chứng thì phải tuân theo Điều 631 Bộ luật dân sự quy định về nội dung của bản di chúc. Người viết di chúc phải tự viết tay và ký vào bản di chúc. Khi có đầy đủ những nội dung trên thì bản di chúc được xem là hợp pháp và có hiệu lực.

Cụ thể quy định tại Điều 633 Bộ luật dân sự như sau:

“Điều 633. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng

Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.

Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 của Bộ luật này.”

Như vậy, từ những căn cứ nêu trên, trong trường hợp của gia đình bạn bố bạn đã viết di chúc bằng tay, có ký tên cuối bản di chúc thì di chúc đó là hợp pháp và sẽ có hiệu lực kể từ thời điểm mở thừa kế. Bản di chúc của bố bạn để lại không cần công chứng hoặc chứng thực, không cần có người làm chứng.