Giúp đỡ cho bạn thực hiện hành vi trộm cắp có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Hỏi: Chào luật sư Phú!

 Anh trai tôi bị khởi tố về tội trộm cắp tài sản nhưng không trực tiếp ra tay mà chỉ tiếp tay để thực hiện hành vi trộm cắp thì sẽ bị xử phạt như thế nào?

Luật sư tư vấn:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi cho đội ngũ chuyên viên tư vấn của ASV LAW. Với câu hỏi của bạn, ASV LAW xin tư vấn theo quan điểm của mình như sau:

Thứ nhất, xét về hành vi của anh trai bạn trong vụ án đồng phạm về tội trộm cắp tài sản như sau

Theo quy định tại Điều 17 Bộ luật hình sự năm 2015:

“1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm….

3.Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức”.

Đối với trường hợp của bạn, anh trai bạn không phải người trực tiếp trộm cắp tài sản mà chỉ tiếp tay cho người khác thực hiện hành vi này, vì vậy, theo quy định trên anh trai bạn bị coi là đồng phạm trong vụ án trộm cắp này. Muốn định rõ tội cần xét xem anh trai bạn đồng phạm trong việc gì, như thế nào để từ đó xác định cụ thể có phải là người tổ chức, người xúi giục hay giúp sức,…hay không.

Thứ hai, hình phạt đối với đồng phạm trong tội trộm cắp tài sản

Theo quy định của pháp luật hiện hành, anh trai bạn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản.

Cụ thể tại Điều 173 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội trộm cắp tài sản thì có hai hình phạt được áp dụng với người phạm tội này. Trong đó: Hình phạt chính: Hình phạt chính được xác định tùy thuộc vào giá trị tài sản trộm cắp mà anh trai bạn cũng như người trực tiếp thực hiện hành vi trộm cắp đã chiếm đoạt được. Theo đó:

“1. Người nào trộm cắp tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 174, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;

đ) Tài sản là di vật, cổ vật.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

d) Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;

đ) Hành hung để tẩu thoát;

e) Tài sản là bảo vật quốc gia;

g) Tái phạm nguy hiểm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.”

Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng. Đây là hình phạt có thể được áp dụng cùng với hình phạt chính. Việc áp dụng hay không là phụ thuộc vào quyết định của Tòa án.

Tuy nhiên, do anh trai bạn không trực tiếp thực hiện hành vi trộm cắp nên mức hình phạt cụ thể của anh trai bạn và người trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội sẽ có sự khác biệt.

Theo Điều 58 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về Quyết định hình phạt trong trường hợp đồng phạm thì:

“Khi quyết định hình phạt đối với những người đồng phạm, Tòa án phải xét đến tính chất của đồng phạm, tính chất và mức độ tham gia phạm tội của từng người đồng phạm.

Các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng hoặc loại trừ trách nhiệm hình sự thuộc người đồng phạm nào, thì chỉ áp dụng đối với người đó.”

Vì vậy, mức hình phạt cụ thể áp dụng với anh của bạn do Tòa án quyết định nhưng phải nằm trong khung hình phạt do pháp luật quy định. Ngoài ra, nếu anh bạn là người phạm tội lần đầu và là người giúp sức nhưng có vai trò không đáng kể thì Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật.

Trên đây là quan điểm của luật sư về thắc mắc của bạn. Nếu bạn còn điều gì thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng hoặc đến văn phòng để được tư vấn tận tình nhất.

Trân trọng cảm ơn!