GIẢM MỨC HÌNH PHẠT ĐÃ TUYÊN

1. Hình phạt là gì?

Theo quy định tại Điều 30 của Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 (gọi tắt là BLHS) thì “Hình phạt là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của Nhà nước được quy định trong Bộ luật này, do Tòa án quyết định áp dụng đối với người hoặc pháp nhân thương mại phạm tội nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người, pháp nhân thương mại đó”.

Như vậy, hình phạt là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của nhà nước, được quy định trong BLHS, do Toà án quyết định áp dụng với người phạm tội (gồm cá nhân hoặc pháp nhân thương mại) nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người đó.

2. Giảm mức hình phạt đã tuyên là gì?

Giảm mức hình phạt đã tuyên là việc Toà án căn cứ vào lời đề nghị của các cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương được giao trách nhiệm trực tiếp giám sát và giáo dục người phạm tội, để ra quyết định giảm thời gian chấp hành hình phạt. Dựa trên hoàn cảnh, thái độ, ý thức chấp hành của chính người phạm tội là những căn cứ quy định về giảm mức hình phạt đã tuyên. 

Có thể thấy,  quy định về giảm mức hình phạt đã tuyên là một trong những chính sách khoan hồng của Nhà nước ta đối với tội phạm. Điều này không chỉ giúp người phạm tội ăn năn, hối cải, nhận thức được sai lầm của mình mà còn tạo động lực cho họ trong việc phấn đấu cải tạo tốt nhằm hưởng các chính sách khoan hồng của Nhà nước, sớm quay về với đời sống xã hội thường nhật, trở thành công dân tốt cho xã hội.

3. Quy định pháp luật về giảm mức hình phạt đã tuyên

3.1. Đối tượng được giảm mức hình phạt đã tuyên

Theo khoản 1 Điều 63 BLHS quy định thì người bị kết án cải tạo không giam giữ, phạt tù có thời hạn hoặc phạt tù chung thân, nếu đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định, có nhiều tiến bộ và đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự, thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, Tòa án có thể quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt”.

3.2. Mức giảm thời hạn chấp hành hình phạt đã tuyên

Căn cứ theo Điều 63 BLHS thì mức giảm hình phạt đã tuyên được xác định như sau:

(1) Đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, hình phạt tù có thời hạn thì thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là 1/3 thời hạn. Một người có thể được giảm nhiều lần, nhưng phải bảo đảm chấp hành được 1/2 mức hình phạt đã tuyên.

(2) Đối với hình phạt tù chung thân thì thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là 12 năm. Người bị kết án tù chung thân, lần đầu được giảm xuống 30 năm tù và dù được giảm nhiều lần cũng phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 20 năm.

(3) Đối với trường hợp phạm nhiều tội trong đó có tội bị phạt tù chung thân thì Tòa án chỉ xét giảm lần đầu xuống 30 năm tù sau khi đã chấp hành được 15 năm tù và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành là 25 năm.

(4) Đối với trường hợp được giảm một phần hình phạt nhưng lại phạm tội mới gồm:

– Phạm tội mới nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng thì chỉ xét giảm lần đầu sau khi đã chấp hành được 2/3 mức hình phạt chung hoặc trường hợp hình phạt chung là tù chung thân thì chỉ xét giảm lần đầu xuống 30 năm tù sau khi đã chấp hành được 15 năm tù và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành là 25 năm.

– Phạm tội mới ít nghiêm trọng do cố ý, thì chỉ xét giảm lần đầu sau khi đã chấp hành được 1/2 mức hình phạt chung.

(5) Đối với trường hợp bị kết án tử hình được ân giảm hoặc người bị kết án tử hình là người từ đủ 75 tuổi trở lên hoặc bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là 25 năm và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 30 năm.

3.3. Giảm thời hạn chấp hành hình phạt trong trường hợp đặc biệt

Căn cứ theo Điều 64 BLHS thì người bị kết án có lý do đáng được khoan hồng thêm như đã lập công, đã quá già yếu hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, thì Tòa án có thể xét giảm vào thời gian sớm hơn hoặc với mức cao hơn so với thời gian và mức quy định tại Điều 63 BLHS.

Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Ánh Sáng Việt.