Câu hỏi: Tôi là nữ, công việc của tôi đang làm thường xuyên về muộn, đường buổi tối khá vắng vẻ nên tôi muốn mua bình xịt hơi cay để phòng thân. Xin hỏi tôi có được phép sử dụng bình xịt hơi cay để phòng thân không?

Đối với câu hỏi của bạn, Luật sư ASV trả lời như sau: 

1. Bình xịt hơi cay theo quy định của pháp luật

     Căn cứ điểm b khoản 11 Điều 3 Luật Quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ công cụ hỗ trợ năm 2017 quy định:

“Công cụ hỗ trợ là phương tiện, động vật nghiệp vụ được sử dụng để thi hành công vụ, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nhằm hạn chế, ngăn chặn người có hành vi vi phạm pháp luật chống trả, trốn chạy; bảo vệ người thi hành công vụ, người thực hiện nhiệm vụ bảo vệ hoặc báo hiệu khẩn cấp, bao gồm:

….

b) Phương tiện xịt hơi cay, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, chất gây ngứa;”

     Theo quy định trên, bình xịt hơi cay là một loại công cụ hỗ trợ được sử dụng vào trong những trường hợp nhất định như thi hành công vụ, bảo vệ người thi hành công vụ… và do các đối tượng đặc thù sử dụng.

     2. Những ai được phép sử dụng bình xịt hơi cay

     Căn cứ khoản 1 Điều 55 Luật Quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ công cụ hỗ trợ 2017 quy định:

“1. Đối tượng được trang bị công cụ hỗ trợ bao gồm:

a) Quân đội nhân dân;

b) Dân quân tự vệ;

c) Cảnh sát biển;

d) Công an nhân dân;

đ) Cơ yếu;

e) Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

g) Cơ quan thi hành án dân sự;

h) Kiểm lâm, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách, Kiểm ngư, lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành thủy sản;

i) Hải quan cửa khẩu, lực lượng chuyên trách chống buôn lậu của Hải quan;

k) Đội kiểm tra của lực lượng Quản lý thị trường;

l) An ninh hàng không, lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành giao thông vận tải;

m) Lực lượng bảo vệ cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bảo vệ;

n) Ban Bảo vệ dân phố;

o) Câu lạc bộ, cơ sở đào tạo, huấn luyện thể thao có giấy phép hoạt động;

p) Cơ sở cai nghiện ma túy;

q) Các đối tượng khác có nhu cầu trang bị công cụ hỗ trợ thì căn cứ vào tính chất, yêu cầu, nhiệm vụ, Bộ trưởng Bộ Công an quyết định.”

     Khoản 1 Điều 5 Luật Quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ công cụ hỗ trợ 2017 quy định:

“Điều 5. Các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ và công cụ hỗ trợ

1. Cá nhân sở hữu vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, trừ vũ khí thô sơ là hiện vật để trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.”

   Nếu không thuộc các trường hợp được trang bị công cụ hỗ trợ theo quy định thì việc sử dụng bình xịt hơi cay là là không hợp pháp. Cá nhân không được phép sử dụng bình xịt hơi cay nếu vẫn sử dụng có thể vi phạm quy định về  tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép công cụ hỗ trợ.

3. Sử dụng bình xịt hơi cay sẽ bị xử lý như thế nào?

     Điểm khoản 3 Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:

“Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

…

Sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ mà không có giấy phép”

Điểm a khoản 7 Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định:

“Hình thức xử phạt bổ sung:

a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại các điểm d và đ khoản 1; các điểm a, b, c, e và g khoản 2; các điểm a, c, d, đ, e, h, i và k khoản 3; các điểm a, b, c, d, đ, e, h và i khoản 4 và khoản 5 Điều này”

     Như vậy, nếu cá nhân sử dụng bình xịt hơi cay mà không có giấy phép có thể bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng và có thể bị tịch thu bình xịt hơi cay.